2025-08-25
# पीव्ही सिस्टममध्ये लाट: त्याची भूमिका, जोखीम आणि निवड यासाठी संपूर्ण मार्गदर्शक
मग तो एक छोटासा निवासी सौर पॅनेल सेटअप असो किंवा व्यावसायिक फोटोव्होल्टिक (पीव्ही) पॉवर प्लांट असो, "सर्ज" हा एक अटळ महत्त्वाचा विषय आहे - परंतु बर्याच लोकांना केवळ उपकरणे खराब झाल्यावरच त्याचे महत्त्व जाणवते. ही टीप पीव्ही सिस्टममधील सर्जेसची मुख्य भूमिका आणि आपल्या सिस्टमला अनुकूल असलेले एक लाट संरक्षणात्मक डिव्हाइस (एसपीडी) कसे निवडावे, हे नवशिक्यांसाठी समजणे सोपे करते.
## I. प्रथम, समजून घ्या: पीव्ही सिस्टममध्ये नक्की काय आहे?
सोप्या भाषेत सांगायचे तर, पीव्ही सिस्टममध्ये एक लाट अचानक "व्होल्टेज/चालू शॉक वेव्ह" आहे, ज्यात तीन सामान्य स्त्रोत आहेत:
1. ** बाह्य प्रभाव **: सर्वात वैशिष्ट्य म्हणजे विजेचा स्ट्राइक (थेट किंवा प्रेरित विजेचा). ढगांमधून स्त्राव त्वरित ओळींमध्ये हजारो व्होल्टचे उच्च व्होल्टेज तयार करू शकते;
२.
3.
या सर्जेस "लहान परंतु तीव्र" असल्याचे दर्शविले जाते - ते केवळ काही मायक्रोसेकंद टिकू शकतात, परंतु व्होल्टेज सिस्टमच्या रेट केलेल्या व्होल्टेजपेक्षा 10 पट जास्त वाढू शकते, जे सामान्य पीव्ही मॉड्यूल आणि इन्व्हर्टर सहन करू शकत नाहीत.
## II. सर्ज प्रोटेक्टिव्ह डिव्हाइसची मुख्य भूमिका (एसपीडीएस): पीव्ही सिस्टमसाठी "सेफ्टी व्हॉल्व्ह" स्थापित करणे
सर्ज स्वत: ला "उपयुक्त" नाहीत; खरोखर काय कार्य करते ते म्हणजे ** लाट संरक्षणात्मक डिव्हाइस (एसपीडी, ज्याला लाइटनिंग एरेस्टर देखील म्हटले जाते) **. त्याचे मुख्य कार्य म्हणजे "धोकादायक सर्जेस ब्लॉक करणे", विशेषत: तीन पैलूंमध्ये:
1. ** ब्रेकडाउनपासून कोर उपकरणे संरक्षित करा **
पीव्ही इन्व्हर्टर, पीव्ही पॅनेल जंक्शन बॉक्स आणि कॉम्बिनर बॉक्समधील घटकांमध्ये व्होल्टेज प्रतिकार क्षमता (उदा. इन्व्हर्टरच्या डीसी-साइड व्होल्टेजसह सामान्यत: 1000 व्ही -1500 व्ही असते) वर उच्च मर्यादा असते. एकदा लाट व्होल्टेज या मर्यादेपेक्षा जास्त झाल्यावर, घटक त्वरित बर्न होतील, देखभाल खर्च बर्याचदा हजारो ते हजारो युआनपर्यंत. एसपीडी डोळ्याच्या डोळ्यांत (सामान्यत: ≤25 नॅनोसेकंद) विजेचे आयोजन करू शकतात जेव्हा एक लाट येते तेव्हा जास्त व्होल्टेज/करंट जमिनीवर वळवितो - उपकरणांसाठी "बुलेट ब्लॉकिंग" च्या समान.
2. ** अचानक सिस्टम शटडाउन किंवा खराबी प्रतिबंधित करा **
जरी एक लाट थेट उपकरणे बर्न करत नसली तरीही, ते इन्व्हर्टरच्या नियंत्रण चिपमध्ये व्यत्यय आणू शकते, ज्यामुळे इन्व्हर्टरने चुकीच्या पद्धतीने दोष नोंदवले आणि ग्रीडमधून डिस्कनेक्ट केले. उदाहरणार्थ, गडगडाटानंतर, बर्याच निवासी पीव्ही सिस्टम अचानक वीज निर्मिती थांबवतात - यामुळे इन्व्हर्टरवर परिणाम होणा urges ्या वाढीमुळे होऊ शकते. योग्य एसपीडी स्थापित केल्याने असे "अवांछित त्रास" कमी होऊ शकतात आणि सिस्टमची स्थिर वीज निर्मिती सुनिश्चित करू शकते.
3. ** पीव्ही सिस्टमचे एकूण आयुष्य वाढवा **
वारंवार लहान सर्जेस (उदा. दररोजच्या ग्रीडच्या चढउतारांमुळे उद्भवणारे) मॉड्यूल आणि इन्व्हर्टरच्या सर्किट्सला "कालांतराने", जसे की कॅपेसिटर एजिंगला गती देऊ शकते. एसपीडी या लहान सर्जेस फिल्टर करू शकतात, अप्रत्यक्षपणे संपूर्ण पीव्ही सिस्टमच्या सेवा जीवनात (सामान्यत: अतिरिक्त 3-5 वर्षांद्वारे) वाढवू शकतात.
## III. की चरण: आपल्या पीव्ही सिस्टमसाठी योग्य एसपीडी कशी निवडावी?
एसपीडी निवडणे हे "द बिगर चांगले" किंवा "स्वस्त जितके कमी खर्चिक" नाही. यासाठी आपल्या सिस्टमच्या तीन कोर पॅरामीटर्सवर लक्ष केंद्रित करणे आणि चार चरणांचे अनुसरण करणे आवश्यक आहे:
### चरण 1: प्रथम, सिस्टमच्या "व्होल्टेज पातळी" चे स्पष्टीकरण द्या
ही सर्वात मूलभूत पूर्वस्थिती आहे-एसपीडीच्या रेट केलेल्या व्होल्टेजने पीव्ही सिस्टमच्या डीसी-साइड आणि एसी-साइड व्होल्टेजशी जुळले पाहिजे:
-** निवासी पीव्ही (सहसा 3-10 केडब्ल्यू) **: डीसी-साइड व्होल्टेज सामान्यत: 300 व्ही -800 व्ही असते; रेटेड डीसी व्होल्टेज (यूसी) ≥800 व्ही सह एसपीडी निवडा. एसी बाजू 220 व्ही ग्रीडशी जोडलेली आहे; रेटेड एसी व्होल्टेज (यूसी) ≥250 व्ही सह एसपीडी निवडा.
-** व्यावसायिक/औद्योगिक पीव्ही (सामान्यत: 50 केडब्ल्यू आणि त्यापेक्षा जास्त) **: डीसी-साइड व्होल्टेज 1000 व्ही -1500 व्ही पर्यंत पोहोचू शकते; एसपीडीची यूसी ≥1500 व्ही असावी. एसी बाजू 380 व्ही थ्री-फेज पॉवर ग्रिडशी जोडलेली आहे; यूसी ≥420 व्ही सह एक एसपीडी निवडा.
*टीपः जर एसपीडीचे रेट केलेले व्होल्टेज सिस्टम व्होल्टेजपेक्षा कमी असेल तर ते स्वतःच जळत असेल; जर ते खूप जास्त असेल तर ते वेळेवर संरक्षण सक्रिय करू शकत नाही.*
### चरण 2: सिस्टम पॉवरवर आधारित "वर्तमान कॅरींग क्षमता" निवडा
वर्तमान वाहून नेण्याची क्षमता (आयआयएमपी किंवा इन) एसपीडी सहन करू शकते अशा जास्तीत जास्त लाट प्रवाहाचे प्रतिनिधित्व करते. जर ते खूपच लहान असेल तर एसपीडी लाटांनी तोडले जाईल; जर ते खूप मोठे असेल तर ते पैशाचा अपव्यय होईल:
- ** निवासी प्रणाली (-10-१० केडब्ल्यू) **: जवळपास उंच इमारती नसल्यास आणि लाइटनिंग स्ट्राइकची संभाव्यता कमी असल्यास, इन = २० केए (//२०μ एस वेव्हफॉर्म) असलेली एसपीडी पुरेशी आहे; डोंगराळ भागात किंवा गडगडाटी वादळ प्रदेशात असल्यास, आयएन = 40 केए सह एक एसपीडी अधिक विश्वासार्ह आहे.
- ** व्यावसायिक/औद्योगिक प्रणाली (50 केडब्ल्यू आणि त्यापेक्षा जास्त) **: कॉम्बिनर बॉक्स आणि इन्व्हर्टरच्या पुढच्या टोकाला एसपीडीसाठी, = 40KA-60KA मधील निवडण्याची शिफारस केली जाते; मोठ्या प्रमाणात पॉवर प्लांट्स (एमडब्ल्यू-लेव्हल) साठी, उच्च-व्होल्टेज बाजूला आयएन 100 केएसह अतिरिक्त प्राथमिक एसपीडी आवश्यक आहे.
*मजेदार तथ्य: पीव्ही सिस्टममधील 8/20μs सर्वात सामान्य सर्ज वेव्हफॉर्म आहे, म्हणजेच सर्ज करंट 0 वरून त्याच्या शिखरावर वाढण्यासाठी 8 मायक्रोसेकंद आणि 20 मायक्रोसेकंद शिखराच्या अर्ध्या भागापर्यंत खाली येण्यास लागतात.*
### चरण 3: "संरक्षण स्तर" तपासा आणि स्थापना स्थानाशी जुळवा
पीव्ही सिस्टममधील एसपीडीला "श्रेणीबद्ध संरक्षण" आवश्यक आहे आणि एसपीडीचे विविध स्तर वेगवेगळ्या ठिकाणी निवडले पाहिजेत:
- ** प्राथमिक संरक्षण (सिस्टम इनलेट) **: उदाहरणार्थ, पीव्ही अॅरेचा मुख्य वितरण बॉक्स आणि ग्रीड-कनेक्ट कॅबिनेटचा पुढचा टोक. एक "वर्ग बी" एसपीडी निवडा (थेट विजेच्या स्ट्राइकमधून मोठ्या प्रवाहांचा प्रतिकार करण्यास सक्षम) मोठ्या वर्तमान वाहक क्षमतेसह (40 केएपेक्षा जास्त).
- ** दुय्यम संरक्षण (उपकरणे फ्रंट एंड) **: उदाहरणार्थ, इन्व्हर्टर आणि कॉम्बिनर बॉक्सचे इनपुट समाप्त होते. 20KA-40KA च्या वर्तमान वाहून जाण्याच्या क्षमतेसह "क्लास सी" एसपीडी (प्रेरित लाइटनिंग आणि ऑपरेशनल सर्जेसपासून संरक्षण करते) निवडा.
- ** तृतीय संरक्षण (घटक फ्रंट एंड) **: उदाहरणार्थ, इन्व्हर्टर आणि मॉनिटरिंग उपकरणांचे अंतर्गत सर्किट बोर्ड. 10KA-20KA च्या वर्तमान वाहून जाण्याच्या क्षमतेसह "वर्ग डी" एसपीडी (लहान सर्जपासून संरक्षण करते) निवडा.
*निवासी प्रणालींमध्ये कमीतकमी दुय्यम संरक्षण असणे आवश्यक आहे (इन्व्हर्टर + ग्रिड-कनेक्ट कॅबिनेटचा पुढचा शेवट), तर व्यावसायिक प्रणाली संरक्षणाच्या सर्व तीन स्तरांसह सुसज्ज असणे आवश्यक आहे.*
### चरण 4: "प्रमाणपत्र आणि सुसंगतता" दुर्लक्ष करू नका
- ** प्रमाणपत्र **: ईयूचे सीई प्रमाणपत्र आणि चीनचे सीक्यूसी प्रमाणपत्र यासारख्या आंतरराष्ट्रीय किंवा घरगुती प्रमाणपत्रांसह एसपीडी निवडण्याचे सुनिश्चित करा. "थ्री-एनओ उत्पादने" खरेदी करणे टाळा (काही महिन्यांच्या वापरानंतर बरीच निम्न-गुणवत्तेची एसपीडी अपयशी ठरली).
- ** सुसंगतता **: एसपीडीचा इंटरफेस प्रकार (उदा. टर्मिनल ब्लॉक किंवा प्लग) पीव्ही केबल्सशी जुळतो की नाही याकडे लक्ष द्या. त्याच वेळी, याची पुष्टी करा की एसपीडीचा स्थापना आकार वितरण बॉक्समध्ये बसू शकतो (निवासी वितरण बॉक्समध्ये मर्यादित जागा आहे, म्हणून मोठ्या आकाराचे खरेदी करू नका).
## IV. अंतिम स्मरणपत्र: योग्य स्थापना योग्य निवडीइतकीच महत्त्वाची आहे
१. केबल जितका लहान असेल तितका संरक्षण प्रभाव;
२. गरीब ग्राउंडिंग एसपीडी निरुपयोगी बनविते, लाट प्रवाह वळविण्यापासून प्रतिबंधित करेल;
3. ** नियमित तपासणी **: दरवर्षी वादळाच्या हंगामाच्या आधी, एसपीडीचा निर्देशक प्रकाश तपासा (सामान्य परिस्थितीत ते हिरवे असले पाहिजे; जर ते लाल झाले किंवा बाहेर गेले तर बदली आवश्यक आहे). निवासी एसपीडींना दर -5- years वर्षांनी बदलण्याची आणि दर २- 2-3 वर्षांनी व्यावसायिकांची बदलण्याची शिफारस केली जाते.
आपल्या पीव्ही सिस्टममध्ये विशिष्ट पॅरामीटर्स (जसे की पॉवर किंवा इन्स्टॉलेशन स्थान) असल्यास आपण त्यांना टिप्पण्यांमध्ये जोडू शकता आणि मी निवड सूचना परिष्कृत करण्यात मदत करू शकतो! आपण आलेल्या कोणत्याही लाट-संबंधित समस्यांसह सामायिक करण्यास आपले स्वागत आहे, जेणेकरून आम्ही एकत्र धोके टाळू शकतो!